ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΥΠΝΟΥ ΚΑΙ ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ

Δυσκολεύεστε με κάποιον τρόπο να κοιμηθείτε το βράδυ; Έχετε πρόβλημα με το να καταφέρετε να αποκοιμηθείτε ή να συνεχίσετε να κοιμάστε; Ξυπνάτε στη μέση της νύχτας χωρίς να μπορείτε να αποκοιμηθείτε ξανά, ή, ξυπνώντας το πρωί, αισθάνεστε σαν να μην κοιμηθήκατε καθόλου; Σάς έχει πει κάποιος ότι παρατηρεί παράξενες συμπεριφορές σας την ώρα που κοιμάστε; Αισθάνεστε κουρασμένοι και εξουθενωμένοι σχεδόν καθημερινά; Αν ναι, μπορεί απλώς να έχετε μία διαταραχή ύπνου χωρίς να το ξέρετε.

Περίπου 80 εκατομμύρια άνθρωποι στις ΗΠΑ υποφέρουν από κάποια διαταραχή ύπνου. Και ενώ υπάρχουν πάνω από 70 αναγνωρισμένες διαταραχές ύπνου, μερικές είναι πολύ πιο διαδεδομένες από άλλες. Ακολουθούν οι τέσσερις πιο συχνές διαταραχές ύπνου και οι τρόποι αντιμετώπισής τους.

Αϋπνία

Η αϋπνία είναι μακράν η πιο συνηθισμένη διαταραχή του ύπνου. Περίπου το ήμισυ όλων των ανθρώπων έχουν εμφανίσει συμπτώματα περιστασιακά και περίπου το 10% των Αμερικανών αναφέρουν ότι πάσχουν από χρόνια αϋπνία.

Η αϋπνία μπορεί να συνδέεται με ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα:

• Δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε τη νύχτα
• Ξυπνάτε συχνά στη μέση της νύχτας και δυσκολεύεστε να ξανα-κοιμηθείτε
• Ξυπνάτε το πρωί νωρίτερα απ’ό,τι επιθυμείτε

Η απώλεια ποιοτικού ύπνου συχνά μπορεί να οδηγήσει σε πολλά προβλήματα και δυσκολίες κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μερικά από τα αναφερόμενα συμπτώματα της αϋπνίας είναι, η γενική έλλειψη ενέργειας, η δυσκολία συγκέντρωσης, η υπνηλία κατά τη διάρκεια της μέρας, η κακή επίδοση στο σχολείο ή τη δουλειά αλλά ακόμα και η κακή διάθεση και η κατάθλιψη.

Η αϋπνία θεωρείται χρόνια όταν η κακή ποιότητα ύπνου εμφανίζεται τουλάχιστον 3 νύχτες την εβδομάδα για έναν μήνα ή περισσότερο.

Οι αιτίες της αϋπνίας μπορεί να ποικίλουν, από το να συνδέεται με ένα ιατρικό ή ψυχιατρικό πρόβλημα, περιβαλλοντικές επιρροές, το άγχος και την ανησυχία ή απλά να συμβαίνει χωρίς λόγο.

Με τη βοήθεια ενός ειδικού, πρέπει να διερευνήσετε ποιό είναι το αίτιο της δικής σας αϋπνίας και να το αντιμετωπίσετε το συντομότερο, προκειμένου να καταφέρετε να έχετε έναν ποιοτικό ύπνο και να αποφύγετε προβλήματα υγείας που μπορεί να προκύψουν σε βάθος χρόνου.

Άπνοια ύπνου

Η αποφρακτική άπνοια ύπνου είναι η δεύτερη πιο διαδεδομένη διαταραχή ύπνου που πλήττει περίπου 20 εκατομμύρια Αμερικανούς. Εκτιμάται επίσης ότι μέχρι και το 80% των ατόμων με υπνική άπνοια μπορεί να μην την συνειδητοποιούν.

Η αποφρακτική άπνοια ύπνου είναι όταν η αναπνοή ενός ατόμου σταματήσει για μερικά δευτερόλεπτα κατά τη διάρκεια της νύχτας λόγω απόφραξης του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. Καθώς κάποιος κοιμάται, οι μαλακοί ιστοί στον λαιμό χαλαρώνουν και μπλοκάρουν τον αεραγωγό που μεταφέρει το οξυγόνο στους πνεύμονες. Η μερική παρεμπόδιση συχνά οδηγεί σε ροχαλητό και η πλήρης απόφραξη έχει ως αποτέλεσμα την παύση της αναπνοής για ένα διάστημα.

Όταν αυτό συμβαίνει αρκετές φορές την ώρα για μερικά δευτερόλεπτα κάθε φορά, ο εγκέφαλος δεν έχει ποτέ πραγματικά τη δυνατότητα να εισέλθει σε βαθύτερες φάσεις του ύπνου, κατά τις οποίες αποκαθίστανται βιολογικές και γνωστικές λειτουργίες, προετοιμάζοντάς σας έτσι για την επόμενη μέρα. Ως αποτέλεσμα, ο μη ποιοτικός ύπνος σάς κάνει να νιώθετε κουρασμένοι όλη την ημέρα.

Επιπλέον, η αναπνευστική προσπάθεια που απαιτείται κατά τη διάρκεια του ύπνου για να συνεχιστούν ομαλά όλες οι λειτουργίες του οργανισμού, επιφορτίζει την καρδιά και μπορεί να οδηγήσει σε όλα τα είδη καρδιολογικών προβλημάτων, όπως καρδιακή προσβολή, καρδιακή ανεπάρκεια, καρδιακή αρρυθμία και πολλά άλλα.

Κάποιες από τις πιο κοινές αιτίες της υπνικής άπνοιας είναι:

• Το επιπλέον βάρος
• Η ηλικία
• Οι διογκωμένες αμυγδαλές
• Η ανατομική μας κατασκευή (πχ. στενότερος λαιμός)
• Η συχνή κατανάλωση αλκοόλ
• Το κάπνισμα

Όπως και παραπάνω, έτσι και εδώ, διευρευνώντας το αίτιο της δικής σας υπνικής άπνοιας και αντιμετωπίζοντάς το με τη βοήθεια ενός γιατρού θα μπορέστε να ξεπεράσετε το πρόβλημα αποτελεσματικά.

Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών

Περίπου το 10% των ενηλίκων και το 2% των παιδιών πάσχουν από το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (Restless Leg Syndrome) σε διαφορετικούς βαθμούς.

Το RLS είναι μια νευρολογική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από μια επίμονη, μερικές φορές ακαταμάχητη ανάγκη να κινήσουμε τα πόδια μας (και περιστασιακά άλλα μέρη του σώματος), συνήθως κατά τη διάρκεια της ξεκούρασης.

Οι αισθήσεις στα πόδια συχνά περιγράφονται ως τράβηγμα, πόνος, φαγούρα, αίσθημα καύσου και αίσθημα πίεσης και η μόνη ανακούφιση είναι η προσωρινή κίνηση ή το μασάζ των ποδιών.

Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών ταξινομείται ως διαταραχή του ύπνου επειδή η συνεχής ανάγκη να μετακινηθούν τα πόδια ενός ατόμου κατά τη διάρκεια της ανάπαυσης μπορεί να έχει σοβαρό αντίκτυπο στην ικανότητά του να φτάσει και να διατηρήσει τον ύπνο. Η απώλεια ύπνου είναι μια από τις πιο συχνά αναφερόμενες παρενέργειες του RLS και οδηγεί σε παρόμοια συμπτώματα στέρησης ύπνου που συναντώνται και σε άλλες διαταραχές, όπως:

• μειωμένη ποιότητα ζωής,
• υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας,
• εξασθένιση της μνήμης,
• γνωστική εξασθένηση
• ακόμη και κατάθλιψη.

Για την αντιμετώπιση του φαινομένου μπορούμε:

1. Να εντοπίσουμε το αίτιο και να το θεραπεύσουμε (όπως για παράδειγμα η έλλειψη σιδήρου, ο διαβήτης, η ασθένεια Parkinson ή η περιφερική νευροπάθεια),
2. Να κάνουμε κάποιες αλλαγές στη ζωή μας όπως το να ξεκινήσουμε κάποια μορφή άσκησης, να περιορίσουμε το αλκοόλ και την καφεΐνη, να κόψουμε το κάπνισμα αν είμαστε καπνιστές, κ.ά.
3. Επίσης, υπάρχουν κάποιες φαρμακευτικές αγωγές που μπορεί να μάς συστήσει ο γιατρός μας.

Ναρκοληψία

Η ναρκοληψία είναι μια νευρολογική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από την αδυναμία του εγκεφάλου να ελέγχει τον κύκλο ύπνου / εγρήγορσης.

Περίπου 1 στους 2.000 ανθρώπους πάσχουν από ναρκοληψία.

Τα άτομα με ναρκοληψία πάσχουν από χρόνια υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας και επεισόδια στα οποία κοιμούνται απροσδόκητα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτές οι «επιθέσεις ύπνου» μπορεί να συμβούν οποιαδήποτε στιγμή, κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε δραστηριότητας, για παράδειγμα:

• την ώρα του φαγητού,
• κατά τη διάρκεια ενός σπορ,
• κατά τη διάρκεια μίας συνομιλίας
• ακόμα και κατά τη διάρκεια της οδήγησης!

Ενώ οι ακριβείς αιτίες της ναρκοληψίας δεν είναι ακόμη σαφείς, οι επιστήμονες έχουν σημειώσει πρόοδο στην ταυτοποίηση των νευροδιαβιβαστών που συνδέονται στενά με τη διαταραχή. Σε ασθενείς με ναρκοληψία έχει βρεθεί ότι έχουν σημαντικά μειωμένα επίπεδα ενός νευροδιαβιβαστή (hypocretin), ο οποίος προάγει την εγρήγορση.

Η ναρκοληψία, αφότου διαγνωστεί, αντιμετωπίζεται με φαρμακευτική αγωγή. Τα φάρμακα που συνήθως συστήνονται είναι διεγερτικά, αντι-καταθλιπτικά ή καταπραϋντικά που δίνονται κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Τι να κάνετε αν πιστεύετε ότι έχετε μια διαταραχή ύπνου

Εάν πιστεύετε ότι μπορεί να πάσχετε από μία διαταραχή του ύπνου, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας για τα συμπτώματά σας. Εάν ο γιατρός σας πιστεύει ότι τα συμπτώματά σας είναι πράγματι σημάδια ύπαρξης μίας τέτοιας διαταραχής, συνήθως θα σας παραπέμψει σε μία κλινική ύπνου.